Πως Να Γίνεις Καλύτερος/η Πατριός-Μητριά
Αν ο γάμος και η δημιουργία οικογένειας αποτελούν από μόνα τους μια διαδικασία πολύπλοκη κατά την οποία ένα ζευγάρι καλείται να ενώσει δύο διαφορετικούς κόσμους, ένας δεύτερος γάμος και η δημιουργία μιας δεύτερης οικογένειας αποτελεί μια ακόμα πιο πολύπλοκη και δύσκολη διαδικασία αφού τα μέλη μιας τέτοιας οικογένειας θα κληθούν να χειριστούν πολλαπλά οικογενειακά συστήματα με διαφορετικές συνήθειες, ιδέες, αξίες και συμπεριφορές.
Όπως δείχνουν τα πράγματα, τα πιο συνηθισμένα προβλήματα σε ένα δεύτερο γάμο ξεκινούν συνήθως από … τον πρώτο, αφού οι περισσότεροι ξαναπαντρεύονται χωρίς να έχουν εντοπίσει τα λάθη που τους έφεραν στο διαζύγιο την πρώτη φορά και χωρίς να έχουν πραγματικά “λύσει” τα ζητήματα που τους απασχόλησαν στην πρώτη τους σχέση! Τα παρακάτω θέματα αποτελούν μερικές από τις πιο κοινές δυσκολίες που καλούνται να αντιμετωπίσουν τα ξαναπαντρεμένα ζευγάρια:
1. Αναγνωρίστε τις διαφορές και μην τις αποφεύγετε
Η ένωση διαφορετικών οικογενειών δεν είναι εύκολη υπόθεση. Ρωτήστε κάποιον που είναι ξαναπαντρεμένος κι έχει παιδιά. Υπάρχουν πολλά προβλήματα που πρέπει να λυθούν, ακόμη και αν υπάρχει πολλή αγάπη και ίσως ακόμη κι αν τα άτομα ταιριάζουν μεταξύ τους. Οι διαφορετικές οικογένειες έχουν και διαφορετικές συνήθειες και η επίτευξη της αρμονίας μπορεί να είναι περίπλοκη.
Με σκληρή δουλειά και πολλή ευαισθησία όμως, είναι δυνατό να δημιουργήσετε μια μεγάλη κι ευτυχισμένη οικογένεια. Ακριβώς όπως κανείς δεν μπορεί να σας προετοιμάσει ποτέ για τη διαδικασία της μητρότητας, έτσι δεν γίνεται να σας πουν πώς να «συνδυάσετε» δύο διαφορετικές οικογένειες.
Η προσπάθεια να πείσετε τα παιδιά από τον προηγούμενο γάμο του/της συζύγου σας να συμμορφωθούν με τα δικά σας γονικά πρότυπα πιθανότατα δεν θα έχει καλά αποτελέσματα, γι? αυτό πρέπει να βρείτε έναν τρόπο να δημιουργήσετε καινούρια πρότυπα οικογένειας που να είναι λειτουργικά για όλους.
2. Κατανοήστε τη βαθύτερη επίπτωση του διαζυγίου για όλους όσους αφορά
Ένα διαζύγιο έχει διαρκή αντίκτυπο και στα παιδιά και τους γονείς, ενώ μερικές φορές αυτό οδηγεί σε χρόνιες συγκρούσεις και προβλήματα. Συχνά, υπάρχουν ενοχές και από τους δύο γονείς επειδή δεν κατάφεραν να δημιουργήσουν μια λειτουργική σχέση και αυτά τα αρνητικά συναισθήματα περνούν στα παιδιά ακόμη και υποσυνείδητα.
Η κοινή επιμέλεια μπορεί να κάνει τα πράγματα ακόμα πιο περίπλοκα. Συχνά, ο γονέας που περνά λιγότερο χρόνο με τα παιδιά θα προσπαθήσει να αναπληρώσει με άλλους τρόπους, όπως κακομαθαίνοντάς τα είτε υλικά είτε συναισθηματικά. Ο ένας γονέας μπορεί να δυσκολεύεται όταν συναντά τα παιδιά του αφού ήδη πριν είχαν συναντηθεί με τον άλλο γονέα.
Επίσης, όταν τα παιδιά μετακινούνται από το ένα σπίτι στο άλλο είναι αναμφισβήτητα κάτι που τα αποπροσανατολίζει προκαλώντας τα να αντιδρούν με τρόπους που υπό άλλες συνθήκες δεν θα το έκαναν. Το να κάνετε υπομονή μπορεί να είναι δύσκολο, αλλά είναι και υψίστης σημασίας.
3. Βασιστείτε στο συναίσθημα της αγάπης
Να θυμάστε πάντα ότι έχετε παντρευτεί κάποιον που αγαπάτε βαθιά. Όταν συνέβη αυτό γνωρίζατε ότι υπήρχαν και παιδιά. Αυτό είναι ένα σημαντικό ζήτημα, γιατί ενώ προσπαθείτε σκληρά για να μην διαιωνίσετε την εικόνα της κακιάς μητριάς, κατά διαστήματα μπορεί ακόμα να εμφανίζονται περιστατικά ζήλιας.
Την πρώτη φορά που συναντάτε έναν καινούριο έρωτα, είναι αυτονόητο ότι θα θελήσετε να χαρείτε τη φάση του «μήνα του μέλιτος». Και δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι τα παιδιά που υπάρχουν θα επιβραδύνουν αυτή την εμπειρία. Όμως, το να έχετε την προσδοκία ότι τα παιδιά να θέσουν τις ανάγκες τους σε δεύτερη μοίρα προκειμένου να διευκολυνθείτε σε αυτό, είναι εκτός πραγματικότητας.
Αν διαπιστώσετε ότι ενοχλείστε ή ότι είστε επικριτικοί απέναντι στα παιδιά του/της συντρόφου σας, να θυμάστε πάντα την αγάπη που νιώθετε γι? αυτόν/ή. Αυτά τα παιδιά αποτελούν την επέκτασή του/της.
Έτσι, αν έχετε δημιουργήσει μια οικεία σχέση αγάπης με τον/τη νέο/α σας σύντροφο, τότε το ίδιο επίπεδο σχέσης είναι απαραίτητο και απέναντι προς τα παιδιά του/της.
4. Να θυμάστε ότι δεν έχετε εσείς τη «βασική επιμέλεια των παιδιών»
Η προσπάθεια να κατανοήσετε πώς να γίνετε ένας δοτικός και υποστηρικτικός πατριός/μητριά για τα παιδιά του/της συντρόφου σας χωρίς να επιχειρείτε να γίνετε πραγματικά ο γονέας τους είναι ένα θέμα που απαιτεί λεπτή ισορροπία. Ίσως προκληθεί σύγχυση, αφού μπορεί να θέλετε σε κάποιο επίπεδο να φέρεστε όπως θα κάνατε στα δικά σας παιδιά προκειμένου να εκδηλώσετε τα συναισθήματα τρυφερότητας που έχετε. Κάτι τέτοιο όμως μπορεί να οδηγήσει σε εντάσεις ή συγκρούσεις.
Είναι πιθανό να υπάρχουν τρόποι συμπεριφοράς που εφαρμόζουν οι βιολογικοί τους γονείς και που εσείς δεν εγκρίνετε ή που θα χειριζόσασταν διαφορετικά. Είναι σημαντικό να το συζητήσετε αυτό ιδιαιτέρως με τον/την σύντροφό σας. Αλλά αυτό μπορεί να συμβεί μόνο αν είστε αρκετά προετοιμασμένοι για να χειριστείτε μια εποικοδομητική κριτική. Χρησιμοποιήστε την κρίση σας. Να θυμάστε ότι οι απόψεις σας μπορεί κατά καιρούς να οδηγήσουν σε συγκρούσεις μέσα στη σχέση, οπότε να είστε προετοιμασμένοι να τις αντιμετωπίσετε.
5. Μην έχετε αισθήματα εχθρότητας απέναντι στον/στην πρώην σύζυγο του/ της συντρόφου σας
Ένα άλλο πρόβλημα που προκύπτει σε αυτές τις καταστάσεις είναι ότι μάλλον θα χρειαστεί να έχετε τακτική αλληλεπίδραση με τον/την πρώην σύζυγο του/της συντρόφου σας. Αν δεν υπήρχαν παιδιά, αυτό δεν θα συνέβαινε κι έτσι μπορεί να το βρίσκετε κάπως ενοχλητικό. Θα ήταν χρήσιμο να σκεφτείτε το γεγονός ότι αυτό το άτομο είναι είτε η μητέρα είτε ο πατέρας των παιδιών του/της συντρόφου σας. Έτσι, δεν τίθεται θέμα ανταγωνισμού. Σεβαστείτε τη σχέση τους όσο μπορείτε προσπαθώντας να αποφύγετε τα συναισθήματα ανταγωνισμού και ζήλιας ασχέτως από το πόσο φυσιολογικά μπορεί να είναι (πιστέψτε με, τα συναισθήματα αυτά είναι φυσιολογικά).
Βλέποντας τον/την πρώην σύζυγο του/της συντρόφου σας φιλικά αλλά κι ως έναν συνεργάτη στην ανατροφή των παιδιών, θα μπορούσε να αλλάξει σημαντικά τη διαδικασία αλληλεπίδρασης. Σίγουρα, μπορεί να μην θέλετε να πάτε για ψώνια ή να πιάσετε κουβεντούλα με το συγκεκριμένο άτομο. Αν όμως καταφέρετε να εξουδετερώσετε την όποια αρνητικότητα υπάρχει, θα είναι παραγωγικό για όλους όσους εμπλέκονται σε αυτή την υπόθεση. Ο/η σύντροφός σας θα σας ευγνωμονεί γι? αυτό μακροπρόθεσμα, επειδή, επίσης αναπόφευκτα, νιώθει να υπάρχει κάποια ένταση ανάμεσα σε εσάς, τα παιδιά και τον/την πρώην σύζυγο.
6. Αποφύγετε την κριτική
Μπορεί να είναι βολικό ή ακόμη κι εύκολο να επικρίνετε τα πάντα που αφορούν τα παιδιά του/της συντρόφου σας ή τον τρόπο με τον οποίο έχουν μεγαλώσει, ειδικά επειδή είναι πιθανόν να λειτουργούν πολύ διαφορετικά. Το να είστε επικριτικοί δεν βοηθά και θα μπορούσε να σας οδηγήσει μόνο σε διχόνοια.
Αν νιώθετε την ανάγκη να επισημάνετε όλα τα πράγματα που οι άλλοι κάνουν λάθος, να θυμάστε ότι δεν υπάρχει κάτι απόλυτα σωστό και ότι οι άλλοι πιθανότατα θέλουν επίσης να επικρίνουν εσάς όπως ακριβώς κάνετε κι εσείς. Επειδή θεωρείτε ότι τα πράγματα πρέπει να γίνουν με έναν ορισμένο τρόπο δεν σημαίνει ότι έχετε κάθε δικαίωμα. Έτσι, καλύτερα επιλέξτε την αποδοχή κι όχι την κριτική.
7. Να θυμάστε ότι τα παιδιά του/της συντρόφου σας δεν σας επέλεξαν
Αυτό είναι δύσκολο να το χωνέψετε, αλλά είναι η αλήθεια. Επειδή ο/η σύντροφός σας σας αγαπά και θέλει να έχει σχέση μαζί σας δεν σημαίνει ότι τα παιδιά του/της σας θέλουν στη ζωή τους. Δεν μπορείτε να τα αναγκάσετε να σας δεχτούν ή να σας αγαπήσουν. Αν εγκαταλείψετε αυτή την ιδέα νωρίς, τότε τα πράγματα θα είναι καλύτερα. Αντιμετωπίστε τα παιδιά με θετικά συναισθήματα και αφήστε χώρο να δείξουν και αυτά τη θετική τους πλευρά.
Το να είναι κάποιος πατριός/μητριά ίσως φαίνεται πολύ περίεργο στην αρχή και είναι συχνά δύσκολο να γνωρίζει τι είναι σωστό και τι λάθος. Αν λαμβάνετε τα μηνύματα που σας περνούν τα παιδιά και αφήσετε τις προσδοκίες που έχετε για τις σχέσεις σας, ο σύντροφός σας και ο άλλος γονέας είναι πιθανό ότι θα αισθάνονται πιο άνετα. Ο ρόλος του πατριού/μητριάς αποτελεί σε μεγάλο βαθμό μια διαδικασία αποδοχής.
Προβλήματα με τα πεθερικά:
Τα προβλήματα με τους γονείς ή και την ευρύτερη οικογένεια δεν είναι κάτι ασυνήθιστο σε έναν οποιοδήποτε γάμο, στους δεύτερους γάμους όμως η κατάσταση γίνεται ακόμα πιο περίπλοκη. Ανάλογα τη διάρκεια του προηγούμενου γάμου αλλά και αναλόγως αν το διαζύγιο επήλθε με φιλικούς ή όχι όρους, οι γονείς και τα πεθερικά των δύο συντρόφων μπορεί να νιώθουν αντιφατικά συναισθήματα λύπης για το διαζύγιο που επήλθε αλλά και χαράς για το νέο γάμο.
Επίσης, στην περίπτωση που η ευρύτερη οικογένεια διατηρεί επικοινωνία ή φιλικές σχέσεις με τον / την πρώην σύντροφο είναι πιθανόν να προκύψουν ζητήματα “πίστης” και “αφοσίωσης”. Στην περίπτωση που οι σχέσεις αυτές δημιουργούν πρόβλημα στο νέο ζευγάρι είναι σημαντικό να τεθούν κάποια όρια για την προστασία της σχέσης τους.
Προβλήματα πίστης και αφοσίωσης:
Σε μια οικογένεια από “δεύτερο χέρι” μπορεί να μην είναι σαφές το ποιος ανήκει στην οικογένεια και ποιος όχι. Οι ιδέες περί πίστης και αφοσίωσης μπορεί να ποικίλουν στο μυαλό των διάφορων μελών της οικογένειας και αυτό να δημιουργεί ενοχές, θυμούς και εντάσεις. Για παράδειγμα ένας πατέρας μπορεί να νιώθει ενοχές που ξοδεύει περισσότερο χρόνο με τα παιδιά της νέας του γυναίκας από ότι με τα δικά του. Σε άλλες περιπτώσεις τα παιδιά που οι γονείς τους έχουν χωρίσει μπορεί να νιώθουν ενοχές απέναντι στον απόντα φυσικό γονιό στην περίπτωση που τους αρέσει περισσότερο να ζουν με τον πατριό ή τη μητριά τους. Παρεμφερές πρόβλημα μπορεί να αποτελούν τα παιδιά από διαφορετικούς γάμους που ζουν κάτω από την ίδια στέγη αλλά θεωρούν ότι ανήκουν σε ξεχωριστές οικογένειες. Η δυσφορία τους σε μια τέτοια περίπτωση μπορεί να εκφραστεί με κουβέντες όπως “εσύ δεν είσαι αδερφός μου”, “μη μιλάς έτσι στη μητέρα μου”, “δεν είσαι πατέρας μου και δεν μπορείς να μου πεις τι θα κάνω”… Τα όρια αυτά συνήθως τίθενται προκειμένου να διατηρηθεί η πίστη και η αφοσίωση σε αυτό που ο καθένας θεωρεί “πραγματική του οικογένεια”.
Παλιές συνήθειες και παγιωμένα μοτίβα συμπεριφοράς:
Σε έναν ιδανικό κόσμο, τα άτομα που βιώνουν την εμπειρία ενός διαζυγίου θα έπρεπε να την χρησιμοποιούν ως μοχλό για να συνειδητοποιήσουν τις προσωπικές τους ευθύνες και να δουν τα λάθη τους ώστε να μην τα επαναλάβουν στην επόμενη σχέση τους. Δυστυχώς όμως μια μεγάλη μερίδα ατόμων εστιάζουν αποκλειστικά στα λάθη των πρώην συντρόφων τους και αρνούνται να εστιάσουν στο ρόλο που έπαιξαν τα ίδια στο σενάριο της αποτυχίας του γάμου τους. Στις περιπτώσεις αυτές προχωρούν στη δημιουργία μιας νέας σχέσης κουβαλώντας στην ουσία τις ίδιες προβληματικές συμπεριφορές ή ανικανοποίητες ανάγκες που χαρακτήριζαν και την προηγούμενη σχέση τους.
Τέλος, είναι καλό για τους δύο νυν συντρόφους να συνειδητοποιήσουν ότι αναγκαία προϋπόθεση για την ισορροπία της δικής τους σχέσης είναι μια σχετικά ήρεμη και ομαλή σχέση με τους πρώην συντρόφους και ότι θα πρέπει να συνεισφέρουν όσο μπορούν σε αυτό. Το σίγουρο είναι ότι ο παράγοντας “χρόνος” είναι καταλυτικός για την ομαλή διευθέτηση πολλών από τα προβλήματα που προκαλούνται από τις ιδιαιτερότητες μιας τέτοιας σχέσης.
